Nếu bạn bỏ lỡ những bài viết hay nhất gần đây:
“AI may reach a point where we simply cannot afford for it to slow down.”
— Sam Altman (OpenAI CEO), interview on global AI race, 2024
Có những bong bóng mà thị trường biết rất rõ là bong bóng — nhưng vẫn phải thổi. Không phải vì lòng tham, mà vì cả hệ thống buộc phải giữ nó lơ lửng…
Bong bóng AI & Data Center 2025 chính là một sinh vật như vậy: một quả cầu silicon khổng lồ, phình lên từng ngày, treo lơ lửng trên bầu trời kinh tế Mỹ, móc vào lưới điện quốc gia bằng hàng trăm tỷ watt điện. Nó sáng rực như một mặt trời nhân tạo, nhưng chỉ cần một tia chập mạch là cả hệ thống có thể tối sầm.
Từ Washington đến Wall Street, không ai dám để nó rơi. Bởi nếu chuỗi dự án trung tâm dữ liệu ngốn nghìn tỷ đô này sảy chân, cú sốc sẽ không chỉ đập vào Nasdaq — nó sẽ lan xuống GDP, nợ doanh nghiệp, bất động sản công nghiệp, thị trường tín dụng, ngân sách liên bang, và cuối cùng là cả những đường dây truyền tải đang kêu nóng ran từ Texas chạy đến Virginia. Chỉ một nhịp hụt hơi thôi, hàng loạt hợp đồng cloud 20 năm sẽ biến thành giấy vụn, GPU collateral (thế chấp) mất giá như crypto miner thời 2022, và CDS sẽ hú lên như còi báo cháy trong một data center quá tải nhiệt.
Chúng ta đang sống trong một thời kỳ kỳ lạ: ai cũng thấy nguy hiểm, nhưng không ai dám dừng lại. Một hệ sinh thái bơm bởi niềm tin, giữ bởi đòn bẩy, và được neo bằng thứ yếu tố trớ trêu nhất — điện. Một bong bóng không thể gọi là bong bóng tài sản, vì nó được xây bằng bê tông, đồng, nước, đất và turbine. Một bong bóng không thể gọi là bong bóng tín dụng, vì nó gắn dây trực tiếp với an ninh quốc gia. Và một bong bóng mà nếu xì quá nhanh, nước Mỹ sẽ mất thời gian — thứ tài sản chiến lược duy nhất mà Washington không thể in ra.
Trong bài viết này, Viethustler sẽ không chỉ kể lại những diễn biến ồn ào của tháng 10–11/2025 — từ CDS của Oracle, SPV của CoreWeave, backlog của OpenAI, đến cảnh các bang từ Nevada đến Georgia phải từ chối dự án vì… không đủ điện. Chúng ta sẽ đi vào phần mà thị trường ít dám nhìn thẳng nhất: cấu trúc thực sự của quả bóng này, nơi nợ, điện và vật lý đan vào nhau như một mê cung mà chỉ cần một sợi đứt là toàn bộ map sụp.
Và tuần này, Viethustler sẽ cùng bạn mở từng lớp bo mạch của quả bóng silicon đang treo trên lưới điện quốc gia — như một kỹ sư đứng trước một data center vừa báo động nhiệt độ — để xem:
Bong bóng AI đang phình vì tiến bộ hay vì tín dụng?
Vì sao credit — chứ không phải Nasdaq — là nơi phát ra “tiếng răng rắc” đầu tiên?
SPV + GPU làm collateral + nợ ngoài sổ: mô hình CoreWeave hoạt động bằng niềm tin hay bằng vật lý?
Neocloud: vì sao phần yếu nhất mới là biến số hệ thống đáng sợ nhất?
Liệu Mỹ có “backstop compute” giống 2008, hay sẽ để bong bóng xì có kiểm soát?
Và cuối cùng: bong bóng này sẽ nổ, hay sẽ xì?
