“My antenna goes up when things like that happen. I probably shouldn’t say this but when you see one cockroach there are probably more.”
“Tôi lập tức cảnh giác khi thấy những chuyện như vậy xảy ra. Có lẽ tôi không nên nói điều này, nhưng khi bạn thấy một con gián, thì rất có thể còn nhiều con khác nữa.”
— Jamie Dimon, CEO của J.P. Morgan, tháng 10 2025
Ngày 10/16/2025, lãi suất SOFR — thước đo chi phí vay ngắn hạn có thế chấp bằng Kho bạc Mỹ — vọt lên 4.30%, cao hơn cả Effective Fed Funds Rate (4.11%).
Trong ngôn ngữ kỹ thuật, đó chỉ là “spread vài chục basis point”. Nhưng trong ngôn ngữ sinh học tiền tệ, đó là huyết áp tăng vọt: dấu hiệu dòng máu đô la đang chảy khó khăn trong hệ tuần hoàn tài chính Mỹ.
Repo, vốn được xem như “ống dẫn oxy” của Phố Wall, bắt đầu nghẹt. Các ngân hàng, quỹ tiền tệ và nhà đầu tư tổ chức phải trả giá cao hơn để đổi lấy một đêm thanh khoản – cái “đêm sống sót” mà họ từng coi là chuyện hiển nhiên.
Ở trung tâm bức tranh đó, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang phải thở bằng chính chiếc ống thở mà họ gắn vào hệ thống: Reverse Repo Facility, công cụ từng được thiết kế để hút thanh khoản dư, nay biến thành bình dưỡng khí cấp cứu.
Cuộc “Repocalypse Redux” năm 2025 không ồn ào như cú sốc repo 2019, nhưng sâu và nguy hiểm hơn.
Dự trữ ngân hàng (bank reserves) rơi xuống quanh 3 nghìn tỷ USD, thấp nhất từ 2021.
Reverse Repo Facility (ON RRP), từng là “hồ nước dự phòng” khổng lồ chứa 2,2 nghìn tỷ USD, nay chỉ còn chưa đầy 300 tỷ.
Trong khi đó, Bộ Tài chính Mỹ tiếp tục bơm ra hàng núi T-bill, rút cạn đô la khỏi hệ thống như ai đó vừa mở van máu trong phòng phẫu thuật.
Kết quả là một nghịch lý: thanh khoản vẫn tồn tại, nhưng không chảy được. Giống như máu vẫn trong cơ thể, nhưng mạch đã nghẽn. Fed — người vừa rút bớt máu qua Quantitative Tightening (QT) — nay đứng trước lựa chọn sinh tử:
tiếp tục siết và để trái tim repo ngừng đập,
hay ngừng QT để cứu chính hệ thống mà mình tạo ra.
Trong một thế giới sau 2020, nơi tiền tệ trở thành công cụ chính trị và nợ công là tôn giáo mới, “liquidity” không còn là khái niệm kỹ thuật — nó là nền sinh học của chủ nghĩa tư bản Mỹ. Khi repo run rẩy, nó không chỉ báo hiệu rủi ro kỹ thuật, mà là sự mệt mỏi thể chế: dấu hiệu một nền kinh tế đang phải gồng lên duy trì niềm tin vào đồng USD, vào Fed, và vào chính cơ chế vận hành của mình.
Tuần này, Viethustler sẽ cùng bạn mổ xẻ bức X-quang thanh khoản Mỹ 2025.
Bài viết sẽ đi qua bốn tầng hệ thống, như một hành trình từ động mạch đến trung khu thần kinh của thị trường tiền tệ:
Repo – Ống dẫn máu của hệ thống: Cấu trúc, cơ chế, và tại sao “secured lending” lại là nền móng của toàn bộ Phố Wall.
SOFR – Nhịp tim và huyết áp: Khi chi phí vốn qua đêm tăng nhanh hơn chính sách, và funding spreads trở thành bản đo điện tim của hệ thống.
Ngân hàng – Cơ quan rỉ sét: Vì sao các ngân hàng khu vực đang “rust not bust”, nứt dần chứ không nổ, và điều đó hút dần thanh khoản khỏi nền kinh tế.
Fed và chính sách QT – Bác sĩ phải ngừng hút máu: Vì sao cuộc họp FOMC tháng 10/2025 sẽ là thời điểm Fed buộc phải dừng QT, trước khi “bệnh nhân” ngạt thở.
Đằng sau những con số lạnh lùng là một câu chuyện lớn hơn: kỷ nguyên hậu-QE đang chạm giới hạn vật lý của chính nó.
Khi tiền tệ hóa trở thành phản xạ, QT trở thành liều thuốc thử, và hệ thống tài chính Mỹ — dù vẫn đứng vững — đã bắt đầu thở dốc qua ống repo.
