Trong 3 kỳ trước, Viet Hustler đã phân tích những ảnh hưởng từ tình hình kinh tế vĩ mô và chính sách lãi suất tại Châu Âu, Trung Quốc và Nhật Bản lên nước Mỹ và kinh tế thế giới nói chung. Kỳ cuối của series Góc nhìn kinh tế toàn cầu sẽ quay trở lại với nước Mỹ sau FOMC tháng 9/2023. Đồng thời, Viet Hustler sẽ phân tích nhanh về áp lực của chính sách lãi suất tiền tệ hiện tại từ Fed lên các central banks lớn khác, bao gồm ECB (Eurozone), BOJ (Nhật Bản) và PBOC (Trung Quốc).
Cuối cùng, cũng là mục đích chính của bài viết khép lại series Góc nhìn kinh tế toàn cầu, Viet Hustler sẽ đưa ra một số nhận xét về xu hướng kinh tế tài chính tổng hợp trong 10 năm tới. Những ý kiến này dựa trên quan sát của nhóm tác giả Viet Hustler về tình hình kinh tế vĩ mô toàn cầu giai đoạn gần đây. Phần lớn, những thông tin kinh tế này đều được xuyên suốt trong 4 bài viết của series Góc nhìn kinh tế toàn cầu gần 1 tháng qua.
Tuy nhiên, các nhận xét và dự đoán dưới đây chỉ đơn thuần là ý kiến cá nhân, có thể sai sót và hoàn toàn chỉ mang tính tham khảo dành cho độc giả. Đây không được coi là lời khuyên đầu tư, do đó Viet Hustler không chịu trách nhiệm với bất kỳ hoạt động kinh tế/ đầu tư nào của độc giả dựa trên những dự đoán dưới đây.
Disclaimer: những dự đoán dưới đây không phải là lời khuyên đầu tư!
Áp lực từ chính sách của Fed lên các Central Banks khác
FOMC tháng 9/2023 và bước đi cẩn thận của Powell
Đúng như dự đoán trong kỳ 1 của Series Góc nhìn kinh tế toàn cầu, sau đợt họp tháng 9 vừa qua, Fed giữ nguyên lãi suất (ở mức 5.25% - 5.50%), trong khi người anh em ECB tiếp tục nâng lãi suất thêm +25bps.
Nhiều nguồn bình luận cho rằng đây là “hawkish pause” do:
FOMC statement nêu rõ 3 quan điểm: lạm phát còn tăng cao, trong khi kinh tế vẫn đang tăng trưởng ở mức vững vàng và thất nghiệp thấp…
=> tạo không gian cho Fed nâng cao lãi suất hơn nữa!
Dot-plot cũng chỉ ra rằng các thành viên FOMC dự kiến có thể nâng lãi suất thêm +25bps vào cuối năm nay và giữ lãi suất cao trong thời gian dài hơn.
Thị trường cũng dự đoán đến 50% rằng có thể Fed sẽ tăng lãi suất thêm 1 lần nữa trong năm nay và giữ lãi suất cao trong thời gian dài hơn trước khi Pivot.
Tuy nhiên, quan điểm của Viet Hustler cho rằng: FOMC statement tháng 9/2023 đang đi nước đôi và Fed đang bước những bước đi khá cẩn thận qua cả lời nói lẫn hành động.
Dù khẳng định là lạm phát còn cao, kinh tế còn tăng trưởng và thất nghiệp còn thấp nên Fed còn có khả năng tăng lãi suất. Nhưng trong chính FOMC statement, Fed cũng khẳng định là họ có xem xét đến độ lag của chính sách và ảnh hưởng cộng dồn của nhiều lần tăng lãi suất:
Fed chuyển sang tốc độ tăng lãi suất chậm hơn (giãn cách hơn): dừng tăng lãi suất trong tháng 6 và tháng 9.
=> Rõ ràng, Fed vẫn muốn tiếp tục quan sát ảnh hưởng cộng dồn của những lần tăng lãi suất trước trước (vì ảnh hưởng của chính sách lãi suất có độ trễ nhất định).
Nguyên nhân gì cho sự thận trọng này của Fed?
Đầu tiên nói về hướng đi của lạm phát:
Dù CPI tổng hợp tại Mỹ có tăng trong tháng 7-8, nhưng khả năng việc tăng CPI đa phần là do hiệu ứng của đợt nghỉ hè kèm giá xăng dầu tăng cao (gây áp lực lên chi phí vận chuyển/vé máy bay).
CPI cốt lõi đã có dấu hiệu cải thiện (đặc biệt là giá nhà).
Chi tiết: Tổng hợp của Viet Hustler về báo cáo CPI tháng 8/2023.
Đặc biệt chỉ số PCE cốt lõi (thước đo tăng trưởng giá ưa thích của Fed), lần đầu tiên kể từ tháng 10/2022, đã hạ xuống dưới mức 4%:
Sắp tới, hướng đi của lạm phát sẽ được làm rõ hơn từ tháng 9, đặc biệt khi người dân bắt đầu quay lại trả nợ sinh viên.
Tất nhiên, việc dự phòng cho tình huống lạm phát tăng trở lại vẫn là nhiệm vụ tối thượng của Fed.
Số liệu CPI tăng khá cao trong tháng 8 cũng khiến dot plot của Fed thay đổi ở mức “higher for longer”.
(mức đỉnh lãi suất có thể cao hơn trong năm 2023, pivot muộn hơn với mức cắt giảm thấp hơn 50bps trong năm tới so với projection hồi tháng 6/2023).
Tiếp theo, nói về sức ép của lãi suất lên trên thị trường tài chính:
Fed dù nâng mức dự báo tăng trưởng trong năm nay và năm tới, kiên trì với kế hoạch hạ cánh an toàn:
Nhưng có một nhận xét từ Nick Timiraos (phóng viên kinh tế trưởng của WSJ) mà Viet Hustler cho rằng rất đúng: “Almost every hard landing looks at first like a soft landing”.
a.k.a. Phần lớn những lần suy thoái do chính sách tiền tệ thắt chặt, ban đầu đều trông giống như hạ cánh an toàn (đối với Fed?).
Sự thật là, doanh nghiệp vẫn chưa cảm nhận được hoàn toàn sức ép từ lãi suất, và tất nhiên, Fed chắc chắn biết điều này:
Khoảng gần ~USD 2,000 tỷ nợ doanh nghiệp sẽ chỉ đáo hạn trong năm 2024-2025.
Phần lớn các khoản nợ cũ này trước đây đều được vay với lãi suất cực thấp trong thời kỳ QE do Covid.
Do vậy, doanh nghiệp sẽ chỉ bắt đầu cảm nhận được sức ép lãi suất khi họ bắt đầu phải refinance với các khoản nợ mới với lãi suất cao hơn.
Điều Fed có thể tự tin về khả năng “soft-landing” là do chỉ có khoảng 16% nợ doanh nghiệp sẽ đáo hạn trong 2 năm tới.
Số dư tiền mặt của doanh nghiệp đang ở mức cao trong lịch sử do chính sách QE hào phóng giai đoạn trước.
=> Các công ty có thể sử dụng số tiền mặt đó để giảm nợ thay vì tái cấp vốn, và chờ cho đến khi Fed hạ lãi suất.
Tuy nhiên, nếu Fed giữ lãi suất “higher for longer” với tiến trình cắt lãi suất chậm hơn vào năm 2024-2025. Chắc chắn, một bộ phận doanh nghiệp sẽ không thể tránh khỏi những tổn thất do credit crunch.
Sức ép từ chính sách của Fed lên các ngân hàng Trung Ương lớn khác
Nhật Bản
Với tín hiệu “higher for longer” đến từ Fed và việc lợi tức T-bond 10Y của Mỹ tăng mạnh khiến đồng JPY suy yếu, có thể thúc đẩy việc “can thiệp vào thị trường” của BoJ một cách mạnh mẽ (hơn là chỉ điều chỉnh YCC) trong thời gian tới.
Một trong những khả năng đó là sức ép trên thị trường trái phiếu sẽ khiến BoJ từ bỏ tiến trình thoát khỏi YCC một cách chậm chạp hiện tại và lập tức tăng lãi suất ngắn hạn ra khỏi vùng âm -0.1%.
Trong khi trước đó, thống đốc BoJ ra tín hiệu chỉ xem xét việc tăng lãi suất kể từ cuối năm nay khi có đủ dữ liệu kinh tế (Góc nhìn kinh tế toàn cầu kỳ 2).
Trung Quốc
Trung Quốc đang nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng thông qua kênh tài chính bao gồm các hành động như: nới lỏng điều kiện cho vay tín dụng, tăng cường chi tiêu công, cho phép việc đàm phán lại các điều khoản của hợp đồng vay thế chấp và giảm bớt các yêu cầu về việc trả nợ…
Tuy nhiên, Trung Quốc lại không có ý định đối mặt thực tế với những khó khăn mang tính cơ cấu bao gồm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào hoạt động đầu tư cơ sở hạ tầng và bất động sản (được tài trợ bằng vay nợ).
Sức ép lớn nhất mà Fed đang áp lên PBOC đang ở trên mặt trận forex:
Sự khác biệt quá mức giữa chính sách lãi suất tiền tệ thả lỏng của PBOC và chính sách thắt chặt của Mỹ (và cả ECB) đang dần lớn hơn
=> Bắc Kinh sẽ phải đối mặt với một trận chiến tiền tệ khó khăn để bảo vệ giá trị đồng CNY.
Eurozone
Thái độ hawkish của Fed trong phiên họp FOMC vừa qua (dù cho Fed không tăng lãi suất như ECB) đã khiến đồng EUR mất giá nhanh chóng ngay sau đó:
Tuy nhiên, tỷ giá EUR/USD hiện tại không phải là mối lo chính của ECB trong thời gian tới, mà chính là khả năng tan rã của khối Eurozone:
… nếu ECB vẫn giữ quan điểm hawkish (hơn cả Fed), do lạm phát trong khối vẫn khá cứng đầu và những ảnh hưởng lan tỏa chậm và hạn chế của chính sách lãi suất tiền tệ lên toàn khối gồm 19 nước thành viên.
Một số dự đoán của Viet Hustler về xu hướng kinh tế tài chính mới trong 10 năm tới
Disclaimer: Những dự đoán dưới đây chỉ là ý kiến riêng của nhóm tác giả Viet Hustler, và chỉ mang tính tham khảo. Đây không được coi là lời khuyên đầu tư, do đó Viet Hustler không chịu trách nhiệm với bất kỳ hoạt động kinh tế/ đầu tư nào của độc giả dựa trên những dự đoán dưới đây.
1. Hoạt động Yen Carry Trade sẽ dần được thay thế bằng Yuan Carry Trade
Trong nhiều năm liền, đồng JPY vẫn đứng vị trí tối thượng trong hoạt động Carry Trade do chính sách lãi suất tiền tệ “siêu thả lỏng” của BOJ:
Trong nhiều năm, lợi tức của đồng Yên luôn thấp hơn so với các đồng tiền khác,
… thậm chí còn thấp hơn so với các đồng tiền không có mấy giá trị toàn cầu (như các đồng tiền ở những nước đang phát triển).
Và đặc biệt là thời gian 1 năm gần đây, khi lãi suất trên thị trường Mỹ và Châu Âu ngày càng cao, trong khi BoJ vẫn kiên trì với chính sách lãi suất âm,
=> lợi suất của Yên hầu như không thay đổi trong khi các đồng tiền khác tăng trong năm qua:
Điều này tạo điều kiện cho hoạt động Carry Trade của nhà đầu tư: họ tận dụng sự chênh lệch lãi suất giữa hai nền kinh tế để vay ở nơi có lãi suất thấp (Nhật Bản) và đầu tư ở nơi có lãi suất cao (như Mỹ, Châu Âu…).
Số lượng giao dịch Yen Carry Trade luôn có một mức tương quan nhất định với thị trường chứng khoán toàn cầu, và là một trong những chỉ báo quan trọng về khả năng rally của chứng khoán toàn cầu.
Do vậy, nếu BoJ từ bỏ chính sách lãi suất âm trong thời gian tới và trực tiếp tăng lãi suất ngắn hạn trên thị trường Nhật:
Làn sóng “hồi hương” (repatriation) của dòng tiền từ nhà đầu tư Nhật Bản sẽ khiến thị trường tài chính mất đi một lượng thanh khoản lớn.
Nhưng ảnh hưởng khác đó là lợi suất đầu tư của các nhà đầu tư chênh lệch giá sẽ thấp đi do họ mất nguồn vay giá rẻ tại Nhật.
Tuy nhiên, có thể họ sẽ tìm được một thị trường vay giá rẻ khác: Trung Quốc!
Nếu những dự đoán từ Viet Hustler trong kỳ 3 của series Góc nhìn kinh tế toàn cầu là đúng, thì Trung Quốc đang bước đi trên còn đường của Nhật Bản gần 10 năm về trước.
Có khả năng tình trạng thiểu phát và giảm phát tại Trung Quốc sẽ được duy trì trong thời gian dài do những lỗ hổng kinh tế của mình (sự phụ thuộc của nền kinh tế vào xây dựng và bất động sản được tài trợ bằng nợ).
Điều này sẽ tạo áp lực lên PBOC, khiến ngân hàng trung ương này phải thả lỏng chính sách lãi suất tiền tệ để kích thích nền kinh tế trong thời gian dài hơi. Trong khi lãi suất ở các thị trường khác (có thể cả Nhật) đang tăng cao.
Các nhà giao dịch Carry Trade sẽ sớm đánh hơi được nguồn vốn giá rẻ tại Trung Quốc: Yuan Carry Trade sẽ sớm thay thế Yen Carry Trade trở thành hoạt động đầu tư chênh lệch tỷ giá siêu lời.
Bên cạnh đó, với nhu cầu ngày càng giảm của tiêu dùng và năng suất lao động đã ngừng tăng, dòng vốn từ Trung Quốc sẽ chảy ra nước ngoài nơi có lợi tức đầu tư cao hơn.
2. Trung Quốc sẽ mất vị thế về xuất khẩu.
Việc phương tây dè chừng Trung Quốc trong hàng hoạt các cuộc chiến thương mại lớn nhỏ dẫn đến 2 khả năng:
Kế hoạch One Belt One Road mà Trung Quốc kỳ công xây dựng để thông thương với Châu Âu đang có khả năng thất bại:
Trong cuộc họp của G20 tại Ấn Độ tháng này, thủ tướng Ý Meloni đã tuyên bố việc Italy rút khỏi sáng kiến One Belt One Road của Trung Quốc.
Trung Quốc đang hướng con đường xuất khẩu hàng hóa của mình sang thị trường Đông Nam Á và Châu Mỹ Latin:
(Mặc dù, một số hàng hóa từ Trung Quốc sang 2 thị trường kể trên chỉ nhằm mục đích transit qua Mỹ và Châu Âu để tránh ảnh hưởng của trade-war. Nhưng những hoạt động nhỏ lẻ này sẽ không duy trì được lâu nếu Mỹ và Châu Âu tiếp tục thắt chặt nguồn gốc của hàng hóa.)
Tuy nhiên, sức mua của thị trường Đông Nam Á và Châu Mỹ Latin không thể mạnh bằng thị trường Mỹ - Châu Âu.
Bản thân Đông Nam Á và bán đảo Ấn Độ cũng đang dần trở thành thị trường gia công xuất khẩu lớn sang Mỹ và Châu Âu.
Do vậy, Trung Quốc sẽ dần mất vị thế trở thành công xưởng thế giới sang các thị trường đang phát triển khác.
3. US Dollar và kim loại hiếm (vàng) sẽ đồng thời trở thành “tiền tệ dự trữ” quan trọng trên toàn cầu:
Đầu tiên, Viet Hustler đã từng phân tích về vai trò của đồng USD trong thương mại quốc tế, đầu tư tài chính và dự trữ ngoại hối:
=> Có một điều chắc chắn rằng, cho dù dưới sức ép của de-dollarization, đồng USD vẫn vững chắc là “đồng tiền quốc tế”, tài trợ cho hầu hết các hoạt động thương mại và giao dịch tài chính.
Tuy nhiên, gánh nặng nợ công của hầu hết các chính phủ toàn cầu đang khiến niềm tin của người dân vào các chính phủ lớn bị lung lay.
Và niềm tin vào giá trị đồng USD cũng hoàn toàn dựa trên niềm tin vào chính phủ phát hành ra nó.
Nhưng những khủng hoảng nợ công từ chính chính phủ đứng đầu thế giới là Mỹ đang khiến vị thế của USD lung lay.
Do vậy, trong thời gian tới, Viet Hustler dự đoán xu hướng dự trữ vàng và đầu tư vào kim loại hiếm sẽ ngày một gia tăng, bên cạnh việc dự trữ ngoại hối khác.
Điều này đơn giản đến từ tâm lý phòng ngừa rủi ro từ các nhà đầu tư.
4. Khủng hoảng nợ công sẽ là rủi ro kinh tế lớn nhất trong 10 năm tới
Nếu trước kia, chỉ có những nền kinh tế mới nổi tại Châu Á, Châu Mỹ latin và các nền kinh tế yếu hơn tại Châu Âu mới có nguy cơ khủng nợ, thì nay, đến các nền kinh tế toàn cầu như Mỹ và Eurozone đều đang ngồi trên mối đe dọa về khủng hoảng nợ công:
Thị trường nợ khổng lồ đang chứng kiến việc các chính phủ quản lý chi tiêu công yếu kém, lãi suất (chi phí nợ) tăng và khả năng vỡ nợ của các quốc gia đến gần khi tỷ lệ nợ/GDP tăng vọt trong 3 năm gần đây:
Quan trọng hơn, vỡ nợ chính phủ (debt crisis) có thể liên đới tới hàng loạt các khủng hoảng ngân hàng (banking crisis) và khủng hoảng tiền tệ (currency crisis).
Viet Hustler đã từng dự báo điều này qua hàng loạt bài viết về kinh tế vĩ mô trong hơn 1 năm qua.
Các bài viết liên quan:
Tại Châu Âu, khủng hoảng nợ công gia tăng sẽ còn kéo theo fragmentation risk - nguy cơ đổ vỡ của khối đồng tiền chung Eurozone và gã khổng lồ ECB.
Bài viết liên quan: Lạm phát tại Châu Âu và bài toán Fragmentation risk của khối Eurozone
KẾT LUẬN
Cuộc họp FOMC tuần qua được thị trường nhận định là hành động “hawkish pause” đến từ Fed và Viet Hustler không phủ định điều này. Tuy nhiên, Viet Hustler cho rằng Fed đang cố tình đi nước đôi: một mặt thận trọng với khả năng lạm phát sẽ có thể tăng trở lại, một mặt vẫn đang làm chậm quá trình tăng lãi suất để quan sát ảnh hưởng trễ của chính sách lãi suất lên nền kinh tế.
Thái độ hawkish này của Fed ngay lập tức ảnh hưởng lên giá trị tiền tệ của những đồng tiền quan trọng nhất trên thị trường tài chính: đồng USD tăng giá so với EUR, trong khi giá trị đồng JPY và CNY lại tiếp tục trượt dốc.
So với BOJ hay PBOC, ECB hiện tại sẽ chẳng mấy quan tâm đến vấn đề về giá trị của EUR. Đơn giản bởi vì ECB đang đứng cùng chiến tuyến nâng lãi suất với Fed. Trong thời gian tới, ECB sẽ còn hawkish hơn Fed nên điều họ đang quan tâm còn lớn hơn là tỷ giá đồng EUR: fragmentation risk trong khối Eurozone thậm chí có thể khiến cho khối đồng tiền chung này tan rã.
Tuy nhiên, BOJ và PBOC lại đang chật vật bảo vệ giá trị đồng tiền nội địa của họ trong khi duy trì chính sách tiền tệ thả lỏng để kích thích kinh tế. Dù lạm phát đã hơn 3% tại Nhật, suốt cả thập kỷ giảm phát và thiểu phát khiến BOJ vẫn tiếp tục kiên trì vào chính sách lãi suất siêu thả lỏng của mình. Trong khi Trung Quốc có khả năng sẽ nối gót Nhật Bản sa lầy vào “thập kỷ mất mát” (lost decade) nếu PBOC không giải quyết vấn đề mấu chốt trong cấu trúc kinh tế của mình: đó là việc quá phụ thuộc vào xuất khẩu, xây dựng và bất động sản dựa trên nguồn vốn vay nợ khổng lồ.
Cuối cùng, khép lại series 4 phần về Góc Nhìn Kinh Tế Toàn Cầu, Viet Hustler đưa ra 4 dự đoán chính về xu hướng kinh tế tài chính trong 10 năm tới, bao gồm:
Hoạt động Yen Carry Trade sẽ được thay thế bằng Yuan Carry Trade, đơn giản vì Trung Quốc có thể đang đi trên con đường của Nhật Bản hơn 1 thập kỷ trước.
Trung Quốc sẽ mất vị thế về xuất khẩu vào các nền kinh tế mới nổi tại Đông Nam Á, bán đảo Ấn Độ và Châu Mỹ latin.
US Dollar và kim loại hiếm (vàng) sẽ đồng thời trở thành “tiền tệ dự trữ” quan trọng trên toàn cầu (mặc dù USD vẫn là đồng tiền chính trong giao dịch kinh tế toàn cầu).
Nợ công sẽ là rủi ro kinh tế lớn nhất trong 10 năm tới, gây ra hàng loạt các khủng hoảng tiền tệ và ngân hàng (twin crisis and tri-crisis)…
Disclaimer: Những dự đoán trên chỉ là ý kiến riêng của nhóm tác giả Viet Hustler, và chỉ mang tính tham khảo. Đây không được coi là lời khuyên đầu tư, do đó Viet Hustler không chịu trách nhiệm với bất kỳ hoạt động kinh tế/ đầu tư nào của độc giả dựa trên những dự đoán dưới đây.
Bình luận (0)
Chưa có bình luận nào
Hãy là người đầu tiên bình luận
Đăng nhập để bình luận